„Pachnie nadzieją
gałązka rozmarynu
i serca tęsknotą
z kwiatkami fioletu…”

Aleksandra Baltissen

 

ROZMARYN LEKARSKI (Rosmarinus oficialis)

Inne nazwy, nazwy ludowe: kompasowe ziele, kadzielnica, morska rosa, liść elfów, polarna roślina.

HISTORIA I LEGENDY

Zioło to poświęcone jest Afrodycie, bowiem według mitologii Afrodyta Bogini piękności i miłości, kiedy wyłoniła się z piany morskiej była ozdobiona właśnie gałązkami rozmarynu. Łacińska nazwa ros marinus oznacza właśnie morską rosę.

W Greckiej mitologii natomiast znalazłam opowieść o powstaniu krzewu. Otóż król perski Orchamos miał córkę Leukothoe, była ona tak piękna, że zakochał się w niej sam Bóg Słońca Helios. Porzucił on dla niej wszystkie swoje kochanki, a w tym również jej siostrę Klytię. Zazdrosna Klytia doniosła ojcu o romansie siostry, a ten w złości swojej kazał ją żywcem pogrzebać. Niestety Bóg Helios nie zdążył przybyć z pomocą swej ukochanej, sprawił jedynie aby na jej grobie wyrósł wiecznie zielony i pięknie pachnący krzew, był to właśnie rozmaryn. Klytia natomiast straciła przychylność Heliosa i z rozpaczy przysiadła na skale i wpatrywała się przez dziewięć dni i dziewięć nocy w twarz pięknego Heliosa. Po dziewięciu dniach zamieniła się w kwiat słonecznika i właśnie dlatego słonecznik musi być skierowany ku słońcu.

Pierwotnie rozmaryn występował w okolicach Morza Śródziemnego. Do Polski przywieźli go mnisi z Zakonu Benedyktynów, którzy słynęli z zamiłowania do dobrego jadła, ale nie tylko jako przyprawa był ceniony przez mnichów. Benedyktyni bowiem doskonalili się medycynie i znane im były również jego lecznicze właściwości.

Przyjmuje się, że to pierwsze zioło doniczkowe uprawiane w Polsce.

To roślina o wszechstronnym działaniu, pozwala zachować wieczną młodość, urodę i doskonałą koncentrację i pamięć. Już w czasach starożytnych był uważany za roślinę magiczną symbol miłości i wierności.

Warto również wspomnieć o legendzie, która mówi, że kiedy to święta rodzina uciekała do Egiptu Maria rozłożyła swój płaszcz na krzewie rozmarynu i białe dotychczas kwiaty zabarwiły się i do od tamtej pory na cześć Marii mają kolor niebieski.

Rozmaryn był też symbolem pamięci o zmarłych, Egipcjanie wkładali jego gałązkę w ręce zmarłych aby osłodziła im podróż do krainy nieśmiertelnych.

W Grecji pleciono z rozmarynu wieńce dla zmarłych.

W XIII wieku w Londynie na procesje i pogrzeby noszono pęczki rozmarynu i tymianku. Miały one uchronić przed chorobami zakaźnymi i były też symbolem pamięci o zmarłym, kiedy trumna została umieszczona w grobie żałobnicy wrzucali swoje gałązki do grobu.

Nie mogę również pominąć legendy pierwszych perfum destylowanych, czyli wody Królowej węgierskiej Elżbiety. Dostała ona od pewnego pustelnika recepturę na wodę z rozmarynem, pustelnik obiecał jej, że jeśli będzie jej używała zachowa swoją urodę aż do śmierci, receptura wody została zarejestrowana w 1370 roku jako pierwszy rodzaj perfum, który łączył olejek eteryczny z alkoholem.

Warto również wspomnieć, że w kulturze Polskiej rozmaryn odgrywał bardzo dużą rolę w obrzędach ślubnych. Pleciono z niego wianki, a w niektórych regionach nawet korony dla panien młodych, były one zazwyczaj bogato zdobione wstążkami. Na dworach szlacheckich jego złocone gałązki wręczano gościom weselnym na pamiątkę.

MAGIA
Żywiołem rozmarynu jest ziemia. Magicznych właściwości rozmarynu jest bardzo wiele, oprócz magicznych właściwości pomagających w sprawach miłosnych, ziele posiada dużą moc ochronną, oczyszczającą, uzdrawiającą, chroni dom przed chorobami, zapewnia pomyślność, powodzenie, zdolności intelektualne i zdrowie.

Może być używany przy rytuałach, doskonały na ołtarz, a w formie kadzidełek również sprawdza się doskonale. Napar z rozmarynu jest stosowany do mycia rąk przed przystąpieniem do uzdrawiania. Używany jest również do egzorcyzmów.

Bukiecik rozmarynu podarowany ukochanej osobie lub przyjacielowi zapewni o naszej miłości i lojalności.

Jeśli chcemy zapewnić sobie przychylność płci przeciwnej, należy nazwać lalkę imieniem wybraka, ustroić w gałązki rozmarynu i postawić w sypialni.

Gałązka rozmarynu włożona pod poduszkę uchroni nas przed koszmarami i zapewni spokojny sen.

W każdej kuchni powinien na parapecie obowiązkowo królować rozmaryn w doniczce. Zapewni nam ochronę od złych mocy, od złorzeczenia i ochroni dom przed chorobami i zarazą. Zapewni też mieszkańcom harmonię, zgodę i miłość.

Dodatkowo warto wpleść parę gałązek rozmarynu w wianek i powiesić nad drzwiami wejściowymi, zapewni doskonałą ochronę przed negatywną energią.

Tonik królowej Elżbiety odpowiednio przygotowany w noc księżycową , nakładany co dziennie na twarz pozwoli kobiecie zachować urodę do późnej starości.

Jeśli dotkniemy świeżo rozkwitnięty kwiat rozmarynu mamy szansę odnaleźć wkrótce jedyną miłość. Natomiast jeśli pocałujemy ukochaną osobę pod kwitnącym krzewem rozmarynu zapewnimy sobie jej wierność i szczere oddanie.

Jeśli chcemy zapewnić sobie piękne, ciemne i błyszczące włosy gałązkami rozmarynu czeszemy codziennie wieczorem swoje włosy.

Możemy też oczyścić mieszkanie ze złych emocji, po sprzeczce domowej, zapalając po prostu gałązkę rozmarynu.

UPRAWA I SUSZENIE
Rozmaryn należy do roślin z rodziny jasnotowatych, w naturze, w stanie dzikim występuje głównie w rejonie Morza Śródziemnego. Poszczególne gatunki osiągają od 50 do 150 cm., ale zdarzają się dziko rosnące dorastające powyżej 3 metrów. Wszystkie odmiany charakteryzują się bardzo silnym aromatem. Liście rośliny są małe o zabarwieniu oliwkowo – zielonym, budową przypominają kolce iglaków. Kwitnie od maja do czerwca, kwiaty drobne, zebrane w kwiatostany, koloru niebieskofioletowego lub jasnoniebieskie, rzadziej białe. Jako przyprawa oraz roślina lecznicza jest uprawiany na całym świecie.

Rozmaryn doskonale nadaje się do hodowli w domu w doniczce, nie jest wymagającą roślinką i wystarczy mu słońce i woda. Jeśli mamy taką możliwość to najlepiej w ciepłe miesiące wynieść ją na zewnątrz do ogrodu, jeśli nie wystarczy parapet. Rozmaryn lubi słoneczne i ciepłe stanowisko i przepuszczalną glebę, nie lubi być przelewany. Latem możemy hodować go w ogrodzie, pamiętajmy jednak, że nie jest odporny na mróz, ginie przy spadku temperatury poniżej 9 stopni. Więc przed zimą wystarczy przesadzić roślinkę do doniczki wnieść do domu. Rozmnażać roślinę możemy poprzez sadzonki najlepiej od lipca do sierpnia, śmiało możemy ją wyhodować z nasion. Pielęgnując rozmaryn należy uszczykiwać jego górne wierzchołki aby nie doprowadzić do nadmiernego wzrostu.

Rozmaryn możemy suszyć najlepiej wraz z gałązkami, po ususzeniu dobrze oddzielić liście od gałązek. Jeśli używamy do suszenia rośliny rosnącej w ogrodzie należy ściąć gałązki z rana, tuż po tym jak słońce osuszy rosę. Suszyć najlepiej powiązane w pęczki i powieszone w ciemnym, przewiewnym miejscu. Doskonałą metodą jest zabezpieczenie zioła papierową torebką. Należy w tym celu zrobić po bokach dziurkaczem kilka otworów, następnie nasunąć torebkę na bukiet rozmarynu. Dzięki tej metodzie zioło zachowa kolor, a opadające igiełki nie zmarnują się. Kiedy gałązki stracą giętkość (zioło suszy się około dwóch tygodni) i zrobią się kruche możemy obrać listki z łodyżek. Listki przechowujemy w ciemnym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku. Jeśli nie mamy takiej możliwości możemy suszyć w suszarce, należy jednak pamiętać, że temperatura suszenia nie może przekraczać 40 stopni.

WŁAŚCIWOŚCI I ZASTOSOWANIE

Rozmaryn to doskonała i bardzo znana na całym świecie przyprawa, wchodzi w skład ziół prowansalskich i wielu innych mieszanek używanych w kuchni. Jako roślina przyprawowa ma bardzo szerokie zastosowanie. Nadaje się do wszelkich potraw, sałatek, gałązka rozmarynu dodana do herbatki wzbogaci jej smak i nada wspaniałego aromatu. Możemy używać rozmarynu praktycznie do wszystkiego. Jest bogaty w wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, cynk i sód oraz witaminy A, C, B 6, kwas foliowy, tiaminę, ryboflawinę, niacynę.

Jako zioło rozmaryn używany jest od wieków, jest to roślinka bardzo bogata w olejki eteryczne, a jej olejek jest bardzo cenny i doskonale się sprawdza w aromaterapii, w medycynie naturalnej jest wykorzystywany od lat. Posiada wiele właściwości leczniczych działa uspokajająco, doskonały na bezsenność. Posiada silne działanie bakterio i grzybobójcze, przeciw zapalne i przeciw nowotworowe. Sprawdza się jako lek pomocniczy przy leczeniu zakażeń bakteryjnych i wirusowych oraz w leczeniu padaczki. W medycynie ludowej od lat stosowany przy hiperglikemii, przyczynia się do wzrostu poziomu insuliny i obniża poziom glukozy we krwi. Chroni przy tym komórki trzustki przed degradacją, a nawet regeneruje je. Posiada właściwości rozkurczające, silnie żółciopędne, doskonale poprawia trawienie, chroni błonę śluzową żołądka przed nadżerką i wrzodami. Doskonale wpływa też na pracę wątroby, działa oczyszczająco i detoksykuje cały organizm. Świetnie wpływa na koncentrację i pamięć, dodatkowo poprawia humor i wspomaga leczenie alergii i dokuczliwych migren. Posiada również właściwości wykrztuśne, wzmacniające i przeciwgorączkowe. Polecany dla kobiet przy zatrzymaniu miesiączkowania oraz w okresie klimakterium. Posiada też właściwości poprawiające wzrok, i chroni przed powstawaniem plamki żółtej. Zewnętrznie można używać oleju lub nalewki do wcierania lub rozpylania w razie chorób układu oddechowego, gorączce, wszelkich bólach mięśniowych.

HERBATKA Z ROZMARYNEM I IGŁAMI SOSNY
2 garście świeżych, umytych igieł sosny, gałązka rozmarynu, 2 korzenie lukrecji.
Wszystkie składniki gotować na bardzo małym ogniu 20 minut w litrze wody. Doskonałe źródło witaminy C, świetnie rozgrzewa i poprawia nastrój.

NAPAR
1 Łyżkę stołową świeżego lub suszonego, rozdrobnionego ziela zalać szklanką wrzącej wody. Parzyć pod przykryciem 20 minut, przecedzić. Pić cztery razy dziennie po 100 ml. Dzieci od 6 do 12 roku życia po 50 ml. trzy do czterech razy dziennie. Stosować przy zaburzeniach żołądkowo – jelitowych, wzdęciach, nerwicy, zapaleniu krtani, oskrzeli, gardła.

NALEWKA (rozmarynówka) tinctura rosmarini
1 szklankę liści lub całego ziela zalać 400 ml. wódki 40 % (ewentualnie winem), wytrawiać 14 dni, przefiltrować. Zażywać 3 – 4 razy dziennie po 5 ml. lub 2 – 3 razy po 10 ml. Dzieci ważące 15 – 20 kg. po 1 ml., 25 – 30 kg. po 2 ml., 35 – 40 kg. po 3 ml. trzy razy dziennie. Można stosować zewnętrznie do przemywania i wcierania.

NALEWKA NA MIGRENY I BÓLE GŁOWY
Dużą garść ziela zalać 0,5 l. spirytusu, wytrawiać w słonecznym miejscu 10 dni. Nie filtrować, możemy używać do smarowania skroni i czoła oraz zażywać 5 kropli na szklankę wody w przypadku bólu głowy, bezsenności, nerwicy. \

OCET SIEDMIU ZŁODZIEI – OCET MARSYLIJSKI
2 łyżki rozmarynu, 2 łyżki kwiatów lawendy, 2 łyżki mięty, 2 łyżki szałwii, 2 łyżki anyżu hyzopu, 2 łyżki majeranku, 4 ząbki czosnku, 1 litr octu jabłkowego. Czosnek rozgnieść, dodać rozdrobnione zioła, zalać octem, wytrawiać 14 dni, przefiltrować.

OLEJ ROZMARYNOWY oleum rosmarini
1 szklanka świeżego lub suchego ziela wraz z liśćmi zalać 200 ml. oleju słonecznikowego o temperaturze 60 stopni. Wytrawiać 14 dni, przefiltrować. Zażywać 2 – 3 razy dziennie 1 – 3 łyżki jako środek żółciopędny żółciotwórczy, regulujący wypróżnienia, poprawiający trawienie, pobudzający apetyt.

WINO ROZMARYNOWE (stara receptura)
Dużą garść świeżych, posiekanych listków rozmarynu wsyp do butelki 700 ml. zalej białym winem. Pozostaw na dobę, przecedź. Zażywaj 2 – 4 razy dziennie po 2 – 4 łyżki. Wino działa uspokajająco i lekko moczopędnie.

MIESZANKA ZIOŁOWA Z ROZMARYNEM
Mieszanka wskazana przy nieżytach oskrzeli, krtani, zapaleniu płuc, pyłkowicy, chrypce, krztuścu, utrudnionym oddychaniu. Bezsenności, wyczerpaniu nerwowym, osłabieniu, zapaleniach : wątroby, układu moczowego, miedniczek nerkowych, nerek, pęcherzyka żółciowego, żołądka i jelit, zaburzeniach trawienia, biegunkach, chorobach zakaźnych.

2 części rozmarynu, 1 część mięty, 1 część mielonego owocu jałowca, 1 część korzenia omanu, 1 część liści szałwii, 1 część kwiatów rumianku, 1 część ziela majeranku, 1 część ziela tymianku, 1 część igliwia sosny, świerku lub jodły. Zioła w takich proporcjach dokładnie wymieszać. 2 łyżki stołowe mieszanki zalać szklanką wrzątku, zaparzać pod przykryciem 20 minut, zażywać 3 – 4 razy dziennie po 100 ml., dzieci 15 – 20 kg. po 25 ml., dzieci 25 – 30 kg. po 40 ml., dzieci 35 – 40 kg. po 50 ml. 3 razy dziennie.

PODUSZECZKA
Dla osób cierpiących na schorzenia układu oddechowego oraz bezsenność warto przygotować sobie z mieszanki poduszeczkę. w tym celu należy wsypać ją do płóciennego woreczka, następnie zaszyć. Poduszeczkę najlepiej przygotować w wymiarach 50 x 70 cm.

OLEJ
Z mieszanki możemy również przygotować olej ziołowy. 1 szklankę mieszanki zalać 200 ml. oleju słonecznikowego o temperaturze 60 stopni. Wytrawiać 14 dni, przefiltrować, stosować do wcierań leczniczych oraz doustnie w schorzeniach układu moczowego, oddechowego i pokarmowego.

NALEWKA ZIOŁOWA
1 szklankę mieszanki zalać 500 ml wódki 40 %, wytrawiać 14 dni, przefiltrować. Zażywać 4 – 6 razy dziennie po 0,5 łyżeczki, nalewkę można wymieszać z miodem w proporcji 1 : 1 i zażywać 4 razy dziennie po 2 łyżeczki. Nalewki można używać do przemywania skóry łojotokowej i z wrzodami oraz do rozpylania w powietrzu w pomieszczeniu chorego.

OCET Z MIESZANKI
0,5 szklanki mieszanki zalać 200 ml. octu spożywczego, najlepiej jabłkowego niepasteryzowanego, wytrawiać 14 dni, przefiltrować stosować do wcierań chorych miejsc, do płukania jamy ustnej, włosów (1 łyżka stołowa na na szklankę wody). Możemy również używać octu jako przyprawy do sałatek oraz jako marynaty.

PARÓWKA Z ROZMARYNU (zwężająca pory)
Parówka doskonała dla osób z cerą tłustą, łojotokową ze skłonnością do wyprysków, działa ściągająco, zwęża rozszerzone pory. 6 łyżek stołowych zaparzyć 1,5 litrem wrzącej wody. Pochylić twarz nad naczyniem, z ręcznika zrobić tak zwany „namiot”, parówka wykonywać od 5 do 10 minut. Po parówce twarz przemyć zimną wodą i nawilżyć.

ETERYCZNY OLEJEK ROZMARYNOWY

Olejek eteryczny z rozmarynu doskonały jest do aromaterapii, masaży, polecam dodać parę kropli do kosmetyku dla osób borykających się z rozszerzonymi porami, z cerą trądzikową i tłustą, doskonale sprawdza się dodany w kilku kroplach do parówek na przykład z krwawnikiem dla cery tłustej. Doskonale sprawdzi się również jako dodatek do szamponu przy włosach tłustych i przy łupieżu. Parę kropli dodane do kąpieli pomoże się zrelaksować, zredukuje zmęczenie, złagodzi ból napiętych mięśni. Kropelka dodana do pasty do zębów lub płynu do płukania ust pomoże zachować świeży oddech i zdezynfekuje jamę ustną. Inhalacja z olejku rozmarynowego jest doskonała przy nieżytach i problemach z układem górnych dróg oddechowych oraz migrenach.

Pozdrawiam z miłością Dziewanna 💚

UWAGA!

Nie jestem lekarzem, jestem tylko skromną szamanką, nie musisz się ze mną zgadzać, a ja nie odpowiadam za złe zastosowanie lub zrozumienie wyżej wymienionych porad. Służą one wyłącznie w celach informacyjnych. Wszelkie kuracje lecznicze należy skonsultować z lekarzem. Albo lepiej z dobrym naturopatą. Kobiety w ciąży nie mogą używać żadnych kuracji rozmarynem – może spowodować poronienie, w czasie menstruacji należy bardzo ostrożnie stosować rozmaryn ponieważ może nasilić krwawienie. Osoby z padaczką oraz nadciśnieniem powinny unikać stosowania rozmarynu.

Korzystałam własnej wiedzy oraz z książki: Witold Poprzęcki „Ziołolecznictwo”, „Święte zioła poleskich znachorek” Alicja Chrzanowska,

ze strony: http://www.rozanski.ch/fitoterapia3.htm

ze strony: Archeos.pl.