Wyobraźmy sobie kochani dżunglę wysokich, trzydziestometrowych skrzypów.  Pomiędzy nimi latają wielkie, półtorametrowe ważki i snują  się gigantyczne płazy.
Skrzyp to obok widłaków i paproci jedna z najstarszych roślin na świecie. To, że sporo o nim wiemy zawdzięczamy benedyktyńskiej pracy całych pokoleń paleontologów.  Pieczołowicie zbierane i analizowane szczątki, odciski z tamtych czasów powoli odsłaniają swoje tajemnice. Zachowało się też sporo takich odcisków w skałach osadowych. Górnicy częstokroć znajdują zachowany kształt pnia lub odciski ogromnych liści skrzypu. Bywały naprawdę wielkie, ponad 30 metrów wysokości było dla nich normą. Przypominają, do złudzenia, znane nam dziś skrzypy nawet ich struktura anatomiczna pozostała prawie taka sama, znalezione ich zapasy w kurhanach świadczy o tym iż były one również pożywieniem dla ludzi.
Skrzyp można by śmiało nazwać bardzo udanym wręcz idealnym projektem natury. Są to rośliny o bardzo prostej morfologii. Nie mają kwiatów, owoców ani nie wydają nasion. Rozmnażają się przez zarodniki. Może dzięki temu właśnie przetrwały setki milionów lat.

                                    Takiego olbrzyma w Polsce nie znajdziemy.

  SKRZYP  Equisetum (Equisetaceae)

Nazwy ludowe: bajkarsko, chwaszczka, jedlina polna, jodełka, koci ogon, kostka, koszczka, krzemionka przęcka, przęstka, sprzęczka, strzepka, zgrzyb. 

SKRZYP POLNY equisetum arvense – roślina wieloletnia dorastająca do 30 cm. Pędy zarodnikowe: łodygi żeberkowane, żółtobrunatne, soczyste, pochewki wokół łodygi 8-9 ząbkowane, na szczycie kłosy ząbkowane, brunatnawe. Pędy asymilacyjne dorastają do 20-30 cm., zielone, wokół łodygi pochewki 6-18 czarne ząbki, biało obrzeżone, ulistnienie okółkowe. Liście są zrośnięte w pochewki, to co zwiemy liśćmi to odgałęzienia pędu głównego drobne, bardzo wąskie, ząbkowane. Odgałęzienia kanciaste, szorstkie, barwy zielonej, ułożone okółkowo.

 Skrzyp polny

SKRZYP ŁĄKOWY equisetum pratense – roślina wieloletnia dorastająca do 30-35 cm. Pęd zarodnikowy, żółtawy, pochewki w węzłach łodygi są 10-15żabkowe, biało obrzeżone. Pędy asymilacyjne szarozielone, wąskie, odgałęzienia lekko zwisłe, w okółkach, 3 kanciaste.

 Skrzyp łąkowy

SKRZYP LEŚNY Equisetum sylvaticum – bylina dorastająca do 60 cm. wysokości, pędy asymilacyjne jasnozielone, z licznymi rozgałęzionymi, rozgałęzionymi, wiotkimi, zwisającymi w dół, długimi gałązkami. Gałązki w przekroju poprzecznym mają kształt równoramiennego krzyża, podobnie jak u skrzypu polnego. Rośnie w lasach, zaroślach, na zrębach, nad wodami, przy podmokłych łąkach, zawsze w miejscach cienistych i przy drzewach.

 Skrzyp leśny

Nazwę tej roślinie nadał Pliniusz (Caius Plinius Secundus), zwany także Maior (23-79 rok naszej ery). Dioskurides Pedanius (I wiek naszej ery) również opisał właściwości lecznicze skrzypu. Paracelsus (1493-1541) stosował skrzyp jako środek przeciwkrwotoczny, moczopędny i czyszczący krew.
Syreniusz (1541-1611) opierający się na dziełach średniowiecznych i starożytnych zalecał skrzyp przy krwiopluciu, gruźlicy, czerwonce i do leczenia ran. Już za jego czasów wiedziano, że skrzyp przyśpiesza gojenie ran i poprawia stan skóry, działając ujędrniająco.
Pietro Andrea Gregorio Mattioli (Matthiolus), żyjący w latach 1501-1577, polecał również skrzyp. Znakomity szwajcarski lekarz, Albrecht von Haller (1708-1777) także wykorzystywał skrzyp w leczeniu.
Sebastian Kneipp (1821-1897) uważał skrzyp za „jedyny niezastąpiony i bezcenny” środek w przypadku krwawień, krwawych wymiotów, schorzeń pęcherza moczowego i nerek, występowania piasku i kamieni. Uważał on, że skrzyp oddaje nieocenione usługi przy zastarzałych zranieniach, gnijących ranach, w rakowatych wrzodach, a nawet w próchnicy kości. Wymywa, rozpuszcza i pali wszystko co chore. Często zawija się wilgotne, ciepłe ziele w mokrą ściereczkę i przykłada w miejscu, które wymaga leczenia.
Szwajcarski ksiądz Kunzle twierdzi, że wszyscy od pewnego wieku powinni pić codziennie jedną szklankę herbatki ze skrzypu. Ustąpiłyby wtedy wszystkie bóle artretyczne, reumatyczne i nerwobóle, a ludzie byliby zdrowi nawet w podeszłym wieku. Opowiada on o 86-letnim mężczyźnie, który dzięki kąpielom parowym ze skrzypu uwolnił się od okropnych dolegliwości spowodowanych kamicą i żył jeszcze przez wiele lat. Ponadto Kunzle stwierdza, że „skrzyp stosowany do wewnątrz w formie herbatki, leczy w krótkim czasie, a nawet prawie natychmiast, najsilniejsze krwawienia i krwawe wymioty.”

Prestiżowy niemiecki podręcznik środków leczniczych autorstwa Dr Fr. Oesterlen’a z 1861 roku wymienia Herba Equisetum jako skuteczne diureticum (środek moczopędny).
Ciekawostką jest, że w latach nieurodzaju 1865–1895 jadano skrzyp oraz bulwy tej rośliny. Używany był także, a gdzieniegdzie nadal jest do szorowania i czyszczenia naczyń drewnianych i podłóg, a cała gałązka namoczona w wodzie służyła do wycierania drzwi, by uzyskać połysk.
Skrzyp olbrzymi w Polsce występuje rzadko, przede wszystkim na pogórzu i w północnej części kraju. Jest to roślina podgórska, związana z wilgotnymi i mokrymi siedliskami o średnim nasłonecznieniu. W Polsce na wielu obszarach traci stanowiska i do 2014 roku znajdowała się pod ochroną prawną.
Skrzyp pstry to również gatunek chroniony i rzadko spotykany. Koniecznie muszę tutaj jeszcze dodać iż w Polsce skrzyp występuje w 10 różnych gatunkach i podgatunkach, może bardzo różnić się od siebie, wszystkie jego rodzaje mają bardzo podobne właściwości.

Skrzyp bagienny, którego kłącza zawierają skrobię, jest uznawany za trujący, jednak po uprzednim ugotowaniu był on jedzony przez niektóre plemiona Indian i przez Rzymian, jest on nadal spożywany tak jak i wszystkie inne odmiany skrzypu. Różne ludy jadały zarówno surowe jak i gotowane młode pędy wegetatywne („normalne pędy”) oraz strobile („szyszki”) różnych gatunków skrzypu. Te ostatnie w Japonii znane jako tsukushi (cała roślina nazywa się sugina) są uważane za przysmak. Jada się także bogate w skrobię kłącza skrzypu.  Kwiatostany” (pędy zarodnionośne) skrzypu polnego są bardzo smaczne, mają lekko goryczkowy smak i są bardzo soczyste, spróbujcie sami.

Kwiatostany skrzypu polnego

MAGIA

Skrzyp jest związany z żywiołem ziemi, ziele uwrażliwia na świat i istniejące w nim widzialne i niewidzialne energie, wspomaga rozwój jasnowidzenia, prognozowania przyszłości i uzdrawiania. Wspomaga finanse i płodność.
Ziele skrzypu noszone przy sobie prostuje skomplikowane sprawy urzędowe, zapewnia przychylność osób na wysokich stanowiskach, skłania do działań zgodnych z prawem.
Noszony w portfelu lub trzymany z pieniędzmi zapewnia poczucie bezpieczeństwa materialnego, chroni dobra osobiste, zabezpiecza przed rozrzutnością i i niepotrzebnymi wydatkami.
Używany podczas medytacji ułatwia sprecyzowanie swoich życzeń i pragnień.
Świeże ziele skrzypu włożone pod prześcieradło wzmacnia potencjał seksualny u mężczyzn i sprzyja płodności.

ZBIÓR, ZASTOSOWANIE, WŁAŚCIWOŚCI 

Wyciągi ze skrzypów działają moczopędnie, przeciwobrzękowo, odtruwająco,  przeciwkamiczo  (zapobiegają powstawaniu kamicy moczowej),  przeciwmiażdżycowo,  przeciwrakowo,   lekko żółciopędnie; uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, stabilizują błony komórkowe, regulują przemianę materii, utrzymują prawidłową elastyczność skóry i błon śluzowych, a przez to zapobiegają powstawaniu zmarszczek, zwiększają krzepliwość krwi,  ułatwiają organizmowi przyswojenie wapnia; likwidują drobne krwawienia,  wzbogacają organizm w niezbędną krzemionkę,  potas) i magnez.

WSKAZANIA

Skąpomocz, obrzęki, gruźlica, choroby pęcherza moczowego, dróg moczowych i nerek (stany zapalne, krwawienia, kamica), skaza dna (artretyzm), trądziki, żylaki,  łuszczyca, rany, pryszcze, łojotok, reumatyzm, krwotoki  z nosa (+ liść kasztanowca), nadmierne krwawienia menstruacyjne, ciąża, laktacja, podeszły wiek, zaburzenia przemiany materii, wszelkie choroby zakaźne, nieżyt jelit i żołądka, choroby wątroby, hemoroidy, kuracja  odmładzająca, złamanie kości, zapalenie okostnej,  wybroczyny na siatkówce,  pękanie naczyń krwionośnych, rany, oparzenia, opryszczki,  upławy, zapalenie przydatków, choroby błon śluzowych, stany zapalne spojówek i gałki  ocznej, nadciśnienie,  choroby uszu,   krwawiączka,  choroby paznokci  i włosów, schorzenia dziąseł  (krwawienia, stany zapalne), zatrucia.

Surowcem jest całe ziele można je zbierać od czerwca do września i suszyć w temperaturze do 60 stopni C. Suszone ziele powinno być kruche i mieć przyjemny zapach siana. Najlepiej ziele zemleć i przesypać do szklanego naczynia.

Skrzyp jest dość trudnym surowcem z uwagi na sposób przyrządzania, jest surowcem silnie zmineralizowanym. Ściany komórkowe są przesycone solami wapnia i krzemu, które nie przepuszczają wody. Niemożliwa staje się wówczas ekstrakcja (wypłukiwanie) składników czynnych czyli zwykłe zaparzanie.
Ziele skrzypu wymaga gotowania!
Tylko wtedy ściana komórkowa należycie mięknie i rozpada się, uwalniając z wnętrza składniki aktywne. Do odwaru przechodzą również sole mineralne i przyswajalna krzemionka. Ziele w formie surowej ewentualnie długo blendowane lub mielone, inaczej nie posiada ono żadnej wartości lub bardzo znikome.

ODWAR

Gotowanie ziela powinno trwać minimum 5 minut, potem maceracja około 30 minut. Najlepiej gotować 15 minut, po czym odstawić na 30 minut, przecedzić i pić po 100 ml 4 razy dziennie. Odwar sporządzać z 1 łyżki ziela na szklankę wody. Ekstrakcję wodą ułatwia oczywiście zmielenie (zmikronizowanie) ziela.

Ziele do użytku zewnętrznego czyli płukanek do włosów, do okładów na oczy przy zapaleniu spojówek, siatkówki i naczyniówki oraz białkówki. Do przepłukiwania pochwy, przemywania przy stanach zapalnych. Do lewatyw przy hemoroidach i świądzie. Do przemywania opryszki, stanów zapalnych skóry przygotowujemy sposobem jak wyżej.

INTRAKT 

Nalewki są mało efektywne i zawierają jedynie flawonoidy oraz alkaloidy. Jeśli już ktoś się decyduje na taki sposób to należy pogotować ziele, w małej ilości wody, po czym dodać gorący alkohol 40% i macerować jeszcze przez przynajmniej 2 tygodnie, po czym dopiero przefiltrować. Taki macerat-intrakt (maceratio-intractum Equiseti) można zażywać 4 razy dziennie po 1 łyżce jako diureticum i metabolicum.
Robi się to następująco: 4 łyżki ziela świeżego lub suchego (świeże zawsze lepsze) rozdrobnić w młynku lub maszynce do mięsa, zalać 200 ml wody, gotować 15 minut, następnie dodać 200 ml alkoholu 40%, dosypać jeszcze dwie łyżki ziela rozdrobnionego i zamknąć w słoju na 2 tygodnie.

WYCIĄG GLICERYNOWY 

Ziele skrzypu sproszkowane można poddać maceracji i przygotować je do takiej formy, aby było lepiej przyswajalne. W tym celu świeże lub suche ziele miele na proszek (miazgę), zalewa niewielką ilością gliceryny z alkoholem oraz kwasem cytrynowym (na każdą łyżkę ziela świeżego lub suchego i zmielonego dać 1 łyżeczkę gliceryny, 1 łyżeczkę alkoholu 30-40% i  1/3 łyżeczki kwasu cytrynowego, wymieszać). Odstawić na 24 godziny. Następnie na każdą łyżkę tak przygotowanej papki dodać 1 łyżkę miodu, wymieszać starannie. Zażywać 3-4 razy dziennie po 1 łyżce, preparat jest łatwo przyswajalny i trwały około 2 lata.

SKRZYPOWA WODA KRZEMIONKOWA receptura Ojca Grande

„Kto chce mieć w domu dobrą krzemionkową wodę, którą orzeźwi się o każdej porze roku, niech zrobi tak: Pół kilograma suszonego skrzypu pokruszyć, wsypać do emaliowanego garnka.  Zalać przefiltrowaną wodą i zostawić na noc. Rano pogotować 20 minut, odstawić niech się ustoi. Przecedzić przez niezbyt gęste sitko. Wlać do kamiennego wyziębionego garnka. Garnek paruje i nie pozwoli, by woda się nagrzała. Tak pozyskujemy krzemionkę. Wyśmienitą, twardą wodę wprost do picia.”

MIESZANKA dr. Różańskiego

Stosować przy schorzeniach wątroby, pęcherzyka żółciowego, zaburzeniach metabolicznych, zaparciach, obrzękach.
Mieszamy w równej ilości liście czarnej porzeczki, kłącze perzu, ziele skrzypu, owoc jałowca, korzeń wilżyny.
Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, parzymy pod przykryciem 15-20 minut.

MIESZANKA GRZEGORZA SROKI 

Mieszanka pomocna przy kamicy nerkowej.
SKŁADNIKI: 100 g. nawłoci, po 50 g. skrzypu (zmielonego na proszek), liści brzozy, koszyczku rumianku, kłącza perzu, 50 znamię kukurydzy 20 g. pokrzywy.
1 łyżkę ziół zalewamy 250 ml. wody, parzymy 30 minut. Spożywamy 3 razy dziennie przez 12 dni. Następnie przerywamy na 5 dni. Następną kurację przeprowadzamy 10 dni.

KĄPIEL KRZEMIONKOWA 

200 g. skrzypu, 1 szklanka posiekanej pokrzywy, 2 litry wody, 5-10 kropli olejku lawendowego.
Zioła gotować 4 minuty na wolnym ogniu pod przykryciem. Odcisnąć, dolać do wody w wannie o temperaturze 37 stopni C, dodać olejek. Kąpiel powinna trwać około 30 minut.

                        A to moja prywatna plantacja skrzypu 

MIKSTURA WCIERKA DO WŁOSÓW 

3 łyżki skrzypu, 3 łyżki pokrzywy, 1 duży liść aloesu, 1 szklanka czystej wódki. Liść aloesu uprzednio ścięty trzymamy 7 dni w lodówce, następnie myjemy dokładnie i ścieramy na tarce lub bardzo drobno siekamy. Miazgę umieszczamy w słoiczku, dodajemy sproszkowane zioła, zalewamy alkoholem. Wytrawiamy 21 dni, potrząsając słojem od czasu do czasu. Filtrujemy, przechowujemy w ciemnym, chłodnym miejscu. Doskonała wcierka do włosów, stosujemy raz w tygodniu. Miksturę po rozcieńczeniu 1:3 z wodą możemy używać do przemywania problematycznej skóry z wypryskami.

SZEJK SILNIE OCZYSZCZAJĄCY

Składniki: świeży ananas, garść skrzypu, pęczek kolendry, łyżka posiekanej natki pietruszki, 2 łyżki liści pokrzywy, 3 cm kawałek imbiru, 1 cytryna z uprawy ekologicznej, łyżka świeżo mielonych nasion ostropestu plamistego, 2 łyżeczki chlorelli, 1 łyżeczka proszku z dzikiej róży, ¼ łyżeczki dobrej soli kłodawskiej, gruboziarnistej, nieoczyszczonej
Dzień wcześniej przygotować wodę krzemionkową, według przepisu na wodę krzemionkową.
Do emaliowanego garnka wsypać garść skrzypu polnego zalać 0,7 litra dobrej jakości wody najlepiej źródlanej, dosypać sól, wymieszać i odstawić na całą noc.
Następnego dnia do blendera wrzucić ananasa pokrojonego na kawałki, dodać kolendrę, natkę pietruszki, pokrzywę, imbir pokrojony na kawałki, cytrynę ze skórką.
Dodać ostropest, proszek z róży i chlorellę, dolać  wodę krzemionkową, zblendować.
Jeśli jesteśmy na diecie tradycyjnej (wszystkożernej) i nie oczyszczamy organizmu regularnie, koktajl spożywamy ostrożnie, najlepiej małymi porcjami co pół godziny lub godzinę, obserwując samopoczucie.  Zbyt gwałtowne uwalnianie toksyn może spowodować bardzo złe samopoczucie. W zależności od stopnia zanieczyszczenia organizmu, obserwując organizm całą porcję koktajlu należy wypić w ciągu 6 do 12 godzin. W trakcie kuracji konieczne jest picie dużej ilości dobrej jakości najlepiej źródlanej lub strukturyzowanej wody oraz spacery, skoki na trampolinie, podskoki,  skakanie na skakance, tak by limfa krążyła bez zastojów. Można korzystać z sauny lub kąpieli oczyszczającej np. z dodatkiem soli epsom lub ziół. Nasza dieta powinna być lekka i składać się z warzyw liściastych, zielonych i owoców.
Nieco łagodniejszą wersję stosuję bardzo często od wczesnej wiosny do późnej jesieni w sposób następujący.

WERSJA Z GRUSZKĄ

1 banan, 🍌
1 gruszka, 🍐
gruby plasterek cytryny 🍋
2 daktyle miodowe
5 gałązek skrzypy polnego,
200 ml. dobrej jakości wody

WERSJA Z ANANASEM I MNISZKIEM

1 banan, 🍌
2 gruszki
gruby plasterek cytryny 🍋
2 daktyle miodowe
garstka gałązek skrzypu polnego, 🌿
garstka listków pokrzywy,
100 ml. wywaru z igieł sosny.

KOKTAJL Z POMARAŃCZĄ

3 pomarańcze, 1,5 szklanki liści szpinaku, kilka listków świeżej mięty, 1 łyżeczka suszonego skrzypu polnego, 200 ml. wody.
Skrzyp zalewamy wodą i gotujemy 15 minut, zostawiamy do przestygnięcia. Wszystkie składniki wrzucamy do blendera, dodajemy napar skrzypowy i blendujemy.

SKRZYP BAGIENNY jest uważany za roślinę trującą i może lepiej niech tak pozostanie!

                 Skrzyp bagienny

Pozdrawiam skrzypiąco Dziewanna.

UWAGA! 

Nie jestem lekarzem, jestem tylko skromną szamanką, nie musisz się ze mną zgadzać, a ja nie odpowiadam za złe zastosowanie lub zrozumienie wyżej wymienionych porad. Służą one wyłącznie w celach informacyjnych. Wszelkie kuracje lecznicze należy skonsultować z lekarzem albo lepiej z naturopatą.

UWAGA!

Przeciwwskazaniem do stosowania ziela jest niedobór wit. B1, skrzyp zawiera antyaneurynę w formie enzymu tiaminazy, rozkładającego witaminę B1, podczas długiej kuracji preparatami skrzypu zaleca się jej uzupełnianie. Ponadto przeciwwskazaniem jest: rwa kulszowa, niedawno przebyta operacja, postrzał, zapalenie korzonków nerwowych, rzucawka ciążowa, silne bóle mięśniowe, przykurcze mięśni, bradykardia.

Korzystałam z wiedzy i zapisków własnych z książki „Święte zioła poleskich znachorek”, „Apteka pana Boga” Maria Treben,  Alicja Chrzanowska, „Zioła z polskich łąk” Zbigniew Nowak oraz ze strony H. Różańskiego Fitoterapia – ziołolecznictwo oraz ze strony http://www.rozanski.ch/fitoterapia3.htm?fbclid=IwAR39mrUwxKbPvZM44D5GSqlibhLsBPYUZpzi7-2cu66SNNpWml_Aq7uDUVU